Βιβλιο-πρόταση: Η ράφτρα

Η ράφτρα με τα βελόνια και τη δαχτυλήθρα της, που δέκα μετρούσε και μια έκοβε. Η ιστορία της Κεραστώς , η ιστορία της Θράκης του 1895-1913.

Τότε που η Θράκη των Ρωμιών, των Οθωμανών, των Βούλγαρων κομιτατζήδων ζει λεηλασίες, φονικά, διωγμούς και βιασμούς, ζει την αδιαφορία του ελληνικού κράτους και παρόλα αυτά τα παλικάρια της παλεύουν για να ενωθούν με τη μητέρα πατρίδα. Ιστορία που την ποτίζει η μυρωδιά του μπασμά από τα καπνοχώραφα, τα χρώματα της φύσης, η υγρασία από τα βουνά της Ροδόπης. Εκεί όπου κατοικούν ξωτικά και νεράιδες.

Κάπου εκεί ξεκινάει η ιστορία της Κεραστώς η οποία μένει ορφανή μετά από επιδρομή Βουλγάρων ανταρτών. Μοναδική της προίκα η κεντημένη ταυτότητα της μάνας της, όπλο στην αναζήτηση του αδερφού της, ο οποίος δε γλύτωσε από το παιδομάζωμα που γίνονταν εκείνη την εποχή. Μεγαλώνει σε ένα μυστηριώδες μοναστήρι έξω από τη Ξάνθη κάτω από τη φροντίδα κατατρεγμένων γυναικών. Εκεί γνωρίζει τη Μελπομένη, αρχοντοπούλα από τη Ξάνθη που της μαθαίνει τη τέχνη της ραπτικής. Η Μελπομένη την πείθει να πιάσει δουλειά σε ένα από τα πιο γνωστά ραφτάδικα της Ξάνθης. Η γραφική όμως Ξάνθη με τα λιθόστρωτα δρομάκια και τα αρχοντικά σπίτια κρύβει τα δικά της μυστικά και η Κεραστώ έχει τα δικά της τάματα να τη βαραίνουν.

Η Ξάνθη δεν τη χωράει την Κεραστώ, αγρίμι στην ψυχή, ελεύθερο και ανήσυχο πνεύμα. Αποφασίζει να κάνει αυτό που της ταιριάζει, έτσι ντύνεται αγόρι και επιστρέφει στις σπηλιές του βουνού. Εκεί γνωρίζει τον Μήτσο Γιαβάσογλου, πλούσιο καπνέμπορο της Ξάνθης, που ο καπνός από τα τσιγάρα του θα συνοδεύει της σκέψεις της. Ο ίδιος μαγεύεται από αυτό το περίεργο πλάσμα χωρίς να μπορεί να καταλάβει το γιατί και την αναζητάει. 

Μαζί με την ιστορία της Κεραστώς και του Μήτσου ξετυλίγεται η ιστορία της Ξάνθης αλλά και ολόκληρης της Θράκης. Η ιστορία του πόνου και του απελευθερωτικού αγώνα στα βουνά αλλά και των ψυχρών πολιτικών παιχνιδιών.

Δεν γίνονταν να μην δε γράψω για αυτό το βιβλίο και για τη Θράκη. Αγάπησα το πόσα πράγματα που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά για αυτόν τον τόπο αποκαλύπτονται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου. Πράγματα όχι μόνο για την ιστορία αλλά και για τον τρόπο σκέψης, τα ήθη, τα έθιμα και την κοινωνία της εποχής. Μέσα από την υπέροχη γραφή της Αργυρώς Μαργαρίτη ζωντανεύουν οι εικόνες από τα αρχοντικά με τα ζωγραφισμένα ταβάνια και τις βαριές κουρτίνες, τα σούρτα φέρτα στα πολυτελή ραφτάδικα, τα πολυτελή φορέματα των κυριών, τα υφάσματα που έχουν την δική τους ιστορία να πουν. Ζωντανεύει όμως και η σκληρότητα του πολέμου, η φρίκη που σκορπάει, η σκοτεινή πλευρά της ιστορίας.

Η ιστορία της Κεραστώς μπλέκεται περίτεχνα με την ιστορία της Θράκης, τους θρύλους της, την πολιτική και κοινωνική κατάσταση της χώρας.

Κατά τη γνώμη μου ένα βιβλίο θεωρείται ωραίο από τα συναισθήματα που σου αφήνει. Το συγκεκριμένο νομίζω θα κάνω καιρό να το ξεπεράσω και να φύγει από το μυαλό μου. Η αφήγηση σε παρασέρνει, μπαίνεις στο κλίμα της εποχής και ζεις μαζί με τους πρωταγωνιστές. Κλαις με τον πόνο και την αδικία. Ανατριχιάζεις με τις εικόνες του πολέμου. Θυμώνεις με τις ίντριγκες και τις μηχανορραφίες ακόμα και ανάμεσα στους Έλληνες. Ζεις με όλες τις αισθήσεις σου την ιστορία.

Αν σου αρέσουν τα ιστορικά μυθιστορήματα τότε σίγουρα θα το λατρέψεις. Επιπλέον όμως στο προτείνω για τη περιπετειώδη πλοκή, για το δυνατό λαβ στόρυ του Μήτσου και της Κεραστώς, για τη πληθωρικότητα των ηρώων , για να τη γλαφυρή περιγραφή που σε συνδυασμό με τη Θρακιώτικη διάλεκτο που χρησιμοποιείται αρκετά στο βιβλίο σε ταξιδεύει στο χρόνο, σε μύθους, στη παράδοση. Εξαιρετικό!

Από το οπισθόφυλλο:

ΘΡΑΚΗ 1895-1913: Στη μαγική πόλη της Ξάνθης, σπουδαίες μοδίστρες με ασημένιες δαχτυλήθρες ντύναν τις Θράσσες με την τελευταία λέξη της μόδας. Κι ολόγυρα καπνοχώραφα, με το χρυσόφυλλο φυτό να γεμίζει με παράδες του καπνεμπόρους. Αρχοντικά με ζωγραφισμένα ταβάνια, το βουνό με τους θρύλους… Θα μπορούσε να είναι όμορφη η ζωή αν δε σπέρνανε φωτιά οι κομιταζτήδες. Στα πλούσια αρχοντόσπιτα, στα ταπεινά πετρόχτιστα του Σαμάκωβ, σε ένα παράξενο μοναστήρι, ράβουν και ξηλώνουν τη ζωή τους τα πρόσωπα της ιστορίας.

Η Κεραστώ: Η ράφτρα. Για να διασώσει μια πάνινη ταυτότητα, μαθαίνει να πατά βελονιές. Μα τρύπωσε πάνω στην καρδιά της τάματα βαριά, κι όταν εκείνος ο άντρας μπήκε στη σπηλιά της, δε γινόταν να τον υποτάξει με τις χάρες του θηλυκού, γιατί είχε ξυρίσει το κεφάλι, είχε βάλει φούμο στα μούτρα, αυτός τηνε νόμιζε για αγόρι.

Μήτσος Γιαβάσογλου: Ο αντάρτης καπνέμπορος. Μεγάλο πάθος ο καπνός και η λευτεριά της Θράκης. Όταν λαβώθηκε σε κείνο το αλισβερίσι με τους λαθρέμπορες, νόμιζε πως η πληγή του θα κλείσει γρήγορα. Μα εκείνη η ράφτρα τονε σακάτεψε με το ασημένιο της βελόνι.

Ένα μυθιστόρημα που θα μπορούσε να είναι και παραμύθι ανατρεπτικό, με αρχοντόπουλα, κυράδες και θεριά που ράβουν τα πάθη, τους έρωτες, τα μυστικά και τις προδοσίες με γερές βελονιές πάνω στη ζωή τους. Εκεί στη Θράκη: Ξάνθη, Γενί Κιοΐ, Ντεντέαγατς, Γκιουμουλτζίνα, Αντριανού…

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.