Πάμε μια βόλτα με το “Λουλούδι της Θάλασσας”, σε έναν παράλληλο κόσμο, σε άγνωστα μέρη και θάλασσες. Θα μας ταξιδέψει η Νάγια Δαλακούρα.
Ένα κρύο βράδυ τουΓενάρη του1824 σε ένα ιγκλού,καμωμένο από χοντρούς κύβους πάγου κάπου στον Αρκτικό κύκλο, με τη συνοδία του ρυθμού ιερών τυμπάνων και με τις ρυθμικές βρυχώμενες ανάσες, ήρθε στον κόσμο ένα πεισματάρικο κορίτσι με φωνή βροντερή ,σαν το βρυχηθμό της πολικής αρκούδας. Πήρε το όνομα Νανούκ, όπως το όνομα της λευκής βασίλισσας των πάγων. .
Την ίδια στιγμή κάπου στο Μπλούμσμπερι του Λονδίνου, σε ένα παράλληλο κόσμο και στη συντηρητική κοινωνία της Αγγλίας, ήρθε στον κόσμο σε σχεδόν απόλυτη ησυχία ένα αγόρι. Πήρε το όνομα Τζέιμς Κάρινγκτον. Το όνομα του, όπως και πολλά άλλα, ήταν ήδη προαποφασισμένα στη ζωή του από τον πατέρα του και τα στερεότυπα της εποχής.
Καλωσήρθες στην ιστορία της Νανούκ και του Τζέιμς! Δυο παράλληλων κόσμων που έτυχε(ή όχι) κάποια στιγμή να έρθουν κοντά….
Η Νανούκ έχει μάθει να ζει με αυτά που προσφέρει η φύση, να διαβάζει τα σημάδια στον πάγο και να τιμάει πνεύματα των προγόνων της. Κορίτσι δυνατό και διαφορετικό από τα άλλα. Γεννημένη κυνηγός.
Αντίθετα ο Τζέιμς μεγαλώνει σε μια συντηρητική και πνιγμένη από κανόνες ζωή στη Βικτωριανή Αγγλία. Ζει σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον,με μοναδική του προίκα και παρηγοριά τη φυσαρμόνικα που του είχε αφήσει η μητέρα του στην κούνια. Βλέποντας ότι αυτή ζωή δεν τον ικανοποιεί ούτε στο ελάχιστο και γεμάτος περιέργεια για τον κόσμο, αλλά και με το πνεύμα του εξερευνητή μεσα του, κατατάσεται στο Βρετανικό ναυτικό ,ως χειρούργος στο πλήρωμα του Sea Flower.
Ετσι και εμείς ταξιδεύουμε από το Λονδίνο του 19ου αιώνα σε κόσμους άγνωστους, σε μονοπάτια παγωμένα, στη γη της Αρκτικής, στη γη των Ινουίτ. Εκεί ο Τζέιμς συναντάει για πρώτη φορά τη Νανούκ και την ελευθερία.
Η αλήθεια είναι δεν ξέρω από πού να το πρωτοπιάσω αυτό το βιβλίο:
- Από το true story των χαμένων πλοίων “Erebus” και “Terror” και τα ιστορικά στοιχεία;
- Την τρομερή έρευνα που έχει γίνει όσον αφορά την ιστορία των πλοίων;
- Την έρευνα της κουλτούρας και των συνηθειών των άγνωστων σε εμάς Ινουίτ;
- Να το πιάσω από το love story του Τζέιμς και της Νανούκ, άκρως ασύμβατο και απόλυτο;
- Να ξεκινήσω από την αθλιότητα του δυτικού ‘πολιτισμένου’ κόσμου;
- Ή από την εκπληκτική γραφή της Νάγιας Δαλακούρα;
Ινουίτ, οι άνθρωποι που ζουν στην κορυφή του κόσμου, εκεί όπου δεν φυτρώνουν δέντρα και η θάλασσα παγώνει, αυτοί που ο υπόλοιπος κόσμος αποκαλεί Εσκιμώους.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…
Η ιστορία ,λοιπόν,βασίζεται στα πραγματικά γεγονότα της εξαφάνισης των δύο εξερευνητικών πλοιων του βρετανικού ναυτικού,των “Erebus” και “Terror” .Τα εν λόγω πλοία ξεκίνησαν το 1845 προς ανεύρεση του Βορειοδυτικού περάσματος, της διαδρομής,δηλαδή που συνδέει τονΑτλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό μέσω του Αρκτικού Ωκεανού.Καθώς είμαστε, ας μην ξεχνάμε, στην εποχή των εξερευνήσεων , της αποικιοκρατίας και της προσπάθειας ανεύρεσης νέων εμπορικών δρόμων και ….because enough is never enough!
Τη συγκεκριμένη διαδρομή αναζήτησαν βέβαια πολλοί, όχι όμως με ιδιαίτερη επιτυχία,καθώς μόνο εύκολο δεν το λες το συγκεκριμένο πέρασμα. Κάπως έτσι τα εν λόγω πλοία απλά εξαφανίστηκαν ,χωρίς κανείς να τα βρει ποτέ. Τελευταία φορά εθεάθησαν στη νήσο Μπάφιν του Καναδά. .
Για να σου λύσω την απορία τελικά τα πλοία βρέθηκαν πολυυυυυυ μετά! Ευτυχώς για εμάς, γιατί λόγω της ανακάλυψης τους έχουμε ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα!
Η πρόσφατη σχετικά εύρεση των χαμένων πλοίων ,αποτέλεσε και έναυσμα για τη συγγραφέα να μας μυήσει σε κάτι πολύ περισσότερο από ένα love story. Το βιβλίο πάει πολύ πιο μακριά και μας προβληματίζει. Μας ανοίγει μια πόρτα στο μυστηριώδες τοπίο της Αρκτικής του 19ου αιώνα, το Βικτωριανό Λονδίνο, τον αγνό κόσμο των Ινουίτ, την εκμετάλευση των ιθαγενών από τους λευκούς, την εγωιστική υπεροχή των ‘πολιτισμένων’ λαών. Ταυτόχρονα βλέπουμε την συνύπαρξη διαφορετικών κόσμων αλλά και τη βεβήλωση πολιτισμών. Και κάπου εκεί κρύβεται και η άβυσσος της ανθρώπινης ψυχής.
Δε θα κρύψω πώς πολλές φορές μέσα στο βιβλίο μίσησα την ‘υπεροχή’ των ‘πολιτισμένων’ λαών. Όχι μόνο λόγω της εκμετάλλευσης των προϊόντων και της γης των ιθαγενών, αλλά και για την εμπορία των ίδιων των ιθαγενών από τους λευκούς. Να σκεφτώ… το λέμε και σωματεμπορία σήμερα! Νομίζω πως το βιβλίο αγγίζει πολλές ευαίσθητες χορδές και σε βάζει αντιμέτωπο με την ωμότητα της ανθρώπινης φυλής.
Πίσω στον Αρκτικό Κύκλο…
Η συγγραφέας έχει κάνει μια εκπληκτική και λεπτομερή έρευνα σχετικά με τους Ινουίτ, τις συνθήκες ζωής τους, τη φιλοσοφία τους, τις πεποιθήσεις τους. Σε μυεί στο νομαδικό τρόπο ζωής τους αλλά και τις καθημερινές τους συνήθειες.Μια περίεργη και γοητευτική παράλληλα σχέση ανθρώπου με τη μητέρα φύση. Σου ανοίγει ένα παράθυρο σε έναν νέο κόσμο!
Αυτή τη σύνδεση με τη φύση ένιωσε μάλλον και ο Τζέιμς και ερωτεύτηκε αυτόν τον τόπο και τους ανθρώπους του, νιώθοντας για πρώτη φορά ελεύθερος και ολοκληρωμένος. Σα κάτι να τον τραβούσε εδώ από πάντα.
Το love story του Τζέιμς και της Νανούκ, αταίριαστο όπως η μυστηριώδης και παγωμένη Αρκτική και η συντηριτική Αγγλία, δεν είναι απλά το love story ανάμεσα σε δύο ανθρώπους. Είναι έρωτας για το άγνωστο που ελκύει,αλλά και για την απλότητα που δένει τα πάντα. Περισσότερο το λες βαθιά αγάπη και σεβασμό σε κάτι ανώτερο.
Να πω την αλήθεια όμως, δεν έχω αποφασίσει αν τελικά συμπάθησα τον Τζέιμς ή όχι. Από τη μια ένα ανήσυχο πνεύμα, που ζει με όλες τις αισθήσεις του τη φύση και τον έρωτα και από την άλλη να είναι εγκλωβισμένος στα πρέπει, στο καθήκον και στους δικούς του εσωτερικούς κανόνες. Θα μπορούσα να επιχειρηματολογήσω και να πω κι άλλα, αλλά δυστυχώς δεν μπορώ. Μην κάνω και σπόιλερ! Παρόλα αυτά, του αναγνωρίζω ότι είχε τη δύναμη να υπερβεί κανόνες ,να κυνηγήσει αυτά που ονειρεύτηκε και ότι δε φοβήθηκε να είναι διαφορετικός.
Όλα αυτά δε θα έδεναν χωρίς τη γραφή της Νάγιας Δαλακούρα…
Η γραφή της Νάγιας Δαλακούρα για άλλη μια φορά μεθυστική. Μαγικός επίσης ο τρόπος που σε μεταφέρει μέσα στο σκηνικό. Τόσο ζωντανά που νιώθεις το ‘κρακ’ από το ράγισμα των πάγων, βλέπεις όλες τις αποχρώσεις του σέλαος και ακούς το ρυθμικό τραγούδι των φαλαινών.
Χωρίς να χρησιμοποιεί υπερβολές ,καταφέρνει να σου δημιουργήσει ένα μείγμα δυνατών συναισθημάτων και να σε προβληματίσει. Από τη μια γοητεύεσαι από τη βαθιά αγάπη του Τζέιμς και της Νανουκ,την αρμονία της φύσης, την αγνότητα και την αυθεντικότητα των Ινουίτ και από την άλλη πελαγώνεις με την υποκρίσια του Λονδίνου και την ανθρώπινη απληστία.
Υπέροχες περιγραφές, δυνατές ιστορίες, δυνατά συναισθήματα, δύο κόσμοι, ένας έρωτας. Θέλεις να μπεις στο βιβλίο και να το ζήσεις!
Εντάξει θα πω και τι δε μου άρεσε…θα ήθελα άλλο τέλος! Αλλιώς έφτιαξα το φινάλε κι ας ήταν λίγο εκτός του μουντ, χεχε!
Ας ονειρευτούμε τους ωκεανούς που δεν σταματούν ποτέ.
Ευχαριστώ Νάγια για ένα ακόμη υπέροχο ταξίδι!
Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος.
Αν δεν έχεις διαβάσει κάποιο βιβλίο της, πίστεψε με θες να διαβάσεις, απλά δεν έχει τύχει ακόμα! Διάβασε και τα προηγούμενα της “Το λιμάνι των χαμένων γυναικών” και “Θράσσα, η μάγισσα της Θράκης” και θα με θυμηθείς!
Για την ιστορία…
Σύμφωνα με προφορικές ιστορίες των Ινουίτ τα πλοία “Erebus” και “Terror” εθεάθησαν για τελευταία φορά το στη νήσο Μπάφιν του Καναδά. Τα πλοία πιθανότατα ακινητοποιήθηκαν στους πάγους. Το σενάριο που έχει επικρατήσει είναι ότι τα πληρώματα αναγκάστηκαν να τα εγκαταλείψουν με την ελπίδα να σωθούν προχωρόντας στον αφιλόξενο Αρκτικό κύκλο. Δυστυχώς δεν βρέθηκε κανένας επιζών.
Με τη βοήθεια της τεχνολογίας το “Erebus” και το “Terror” ανακαλύφθηκαν, το 2014 και 2016 αντίστοιχα, στα βάθη του Καναδέζικου Ωκεανού.
2 comments
Δεν συνηθίζω να προτιμώ βιβλία με ιστορικά στοιχεία, νομίζω με θλίβουν. Όμως κάτι τέτοιο δεν με αφήνει αδιάφορη νομίζω οπότε θα μπει στη λίστα μου. Επίσης κάνεις υπέροχες βιβλιοκριτικές, ένα μπράβο από εμένα!
Σε ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Πέρα από τα ιστορικά στοιχεία αγγίζει κοινωνικά θέματα όχι τόσο συνηθισμένα. Θεωρώ είναι αρκετά ‘δυνατό΄βιβλίο. Θα χαρώ να μου πεις εντυπώσεις αν το διαβάσεις.